Warszawa, 1 lipca 2021 r.
Pan
Maciej Miłkowski
Podsekretarz stanu
w Ministerstwie Zdrowia
ul. Miodowa 15
00-952 Warszawa
Szanowny Panie Ministrze!
W związku z opublikowanym w kwietniu br. dokumencie pt. „Raport opieki farmaceutycznej. Kompleksowa analiza procesu wdrożenia” (dalej jako „Raport”), PASMI Związek Pracodawców „Polski Związek Producentów Leków Bez Recepty” popiera ideę wprowadzenia usług z zakresu opieki farmaceutycznej jako niezwykle ważnego elementu polityki zdrowotnej Państwa. Zaproponowane rozwiązania usług stanowią odpowiedź na wyzwania, przed którymi stoi system opieki zdrowotnej, niemniej jednak PASMI pragnie zwrócić uwagę na kilka aspektów, które docelowo warto byłoby uwzględnić w celu zwiększenia szans na realizację poszczególnych założeń opieki farmaceutycznej.
- Dodefiniowanie i rozszerzenie katalogu aktywności apteki, które nie kwalifikują się jako reklama aptek i ich działalności.
Zgodnie z prawem farmaceutycznym zabroniona jest reklama aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności. Zdaniem PASMI zamiast wprowadzać zmiany w zakresie rozszerzenia zakazu reklamy działalności aptek i punktów aptecznych na wszystkie podmioty świadczące usługi opieki farmaceutycznej oraz tworzenie wyłączeń ustawowych, na podstawie których byłoby możliwe przekazywanie do publicznej wiadomości informacji o wykonywaniu czynności w ramach opieki farmaceutycznej, w różnych formach jak naklejki, czy plakaty, należy określić katalog aktywności, które nie stanowią reklamy aptek i ich działalności. Powyższe rozwiązanie wyeliminuje wiele wątpliwości związanych z zakazem reklamy aptek i ich działalności i wesprze komunikację z pacjentem, która jest kluczowa we wdrażaniu opieki farmaceutycznej.
- Rozszerzenie możliwości prowadzenia opieki farmaceutycznej w formie zdalnej np. w usłudze dot. przeglądów lekowych.
W czasie pandemii nastąpił bardzo duży przełom dotyczący sięgania w Polsce po kolejne rozwiązania cyfrowe. Teleinformacyjne rozwiązania oraz digitalizacja systemów opieki zdrowotnej osiąga coraz lepsze wyniki, umożliwiając dostęp do informacji z obszaru zdrowia publicznego. Obecnie zasoby teleinformatyczne oraz digitalizacja dają możliwość zdalnego konsultowania swoich wątpliwości dotyczących przyjmowania leków z doświadczonym farmaceutą, bez konieczności wychodzenia z domu. Zdaniem PASMI świadczona zdalna porada farmaceutyczna może dotyczyć różnych obszarów, w tym właśnie weryfikacji aktualnie przyjmowanych leków i innych preparatów, dzięki czemu farmaceuta ma możliwość przeanalizowania i wyjaśnienia, czy stosowanie równolegle wszystkich przyjmowanych produktów jest bezpieczne i nie występują między nimi żadne niebezpieczne dla zdrowia interakcje.
- Doprecyzowanie wymagań lokalowych w formie rozporządzenia.
Prowadzenie różnego rodzaju usług opieki farmaceutycznej wiąże się z wdrożeniem określonych wymagań lokalowych, tak, by wszystkie świadczenia mogły odbywać się w atmosferze zapewniającej prywatność i umożliwiającej respektowanie praw pacjenta, a także nie powinny zakłócać codziennej pracy aptek. Stąd też PASMI proponuje, by wymagania lokalowe dot. pomieszczeń, w których będą odbywać się konsultacje z pacjentami w ramach świadczonych usług były określone w formie rozporządzenia Ministra Zdrowia.
- Dopuszczenie bez dodatkowych wymagań do świadczenia opieki farmaceutycznej mgr farmacji po kierunku farmacja kliniczna.
Farmaceuta kliniczny jest częścią szpitalnego zespołu interdyscyplinarnego i razem z innymi przedstawicielami zawodów medycznych bierze czynny udział w zapewnianiu pacjentom najwyższego poziomu opieki zdrowotnej. Do jego zadań i kompetencji należy pomoc w doborze odpowiedniego preparatu leczniczego, schematu dawkowania czy drogi podania według indywidualnych potrzeb chorego, ocena ryzyka wystąpienia interakcji i działań niepożądanych oraz przedstawienie możliwych rozwiązań w celu ich wyeliminowania lub minimalizacji, udzielanie rzetelnej informacji o leku w każdym zakresie. Farmaceuta kliniczny ma bezpośredni kontakt z pacjentem poprzez udział w obchodach lekarskich, przeprowadzanie wywiadu lekowego, monitorowanie pacjenta pod względem stosowania się do zaleceń oraz występowania działań niepożądanych, edukowaniu chorego w zakresie jego schorzenia i stosowanej terapii. Stąd też PASMI proponuje dopuszczenie mgr farmacji po kierunku farmacji klinicznej do świadczenia usług opieki farmaceutycznej bez dodatkowych wymagań w zakresie kształcenia zawodowego.
- Zagwarantowanie, że zdefiniowany zakres opieki farmaceutycznej jako świadczenie zdrowotne może być finansowanie tylko ze środków pochodzących z budżetu NFZ bez jakiegokolwiek współpłacenia ze strony pacjenta czy dodatkowych opłat z tytułu np.: opłat za leki bez recepty.
Opieka farmaceutyczna powinna być tak zdefiniowana aby jej zakres wspierał system opieki zdrowotnej i przyczyniał się do jego usprawnienia, a nie stanowił jedynie dodatkowego źródła dochodu apteki wymuszonego i zalegalizowanego poprzez przepisy prawa i przerzuconego na pacjenta czy wybrane firmy farmaceutyczne. W tym celu każda z takich usług opieki farmaceutycznej powinna być opisana jako świadczenie zdrowotne ze ściśle określonym zakresem, ilością zakontraktowaną w danym roku w danej aptece, grupą docelową pacjentów, miernikami jakie potwierdzają skuteczność realizacji takiej usługi w jednostce czasu, zgodnie z założeniami jakie określa Ministerstwo Zdrowia.
Budżet i efektywność opieki farmaceutycznej jako świadczenia zdrowotnego finansowanego ze środków publicznych na jakie składa się całe społeczeństwo, poprzez składki zdrowotne, powinna być raportowana w ramach sprawozdań finansowych Narodowego Funduszu Zdrowia oraz w ramach raportu rocznego Ministra Zdrowia z realizacji założeń systemowych. Cele dla opieki farmaceutycznej w zależności od usługi powinny być określone w planach 3 – letnich z możliwością redefiniowania w okresach rocznych po analizie budżetu i realizacji efektywności usługi.
Mając na uwadze ww. aspekty, zwracam się do Pana Ministra z prośbą o spotkanie, podczas którego omówione zostałyby ww. propozycje możliwych zmian, do wdrożenia do założeń opieki farmaceutycznej.
Licząc więc na pozytywne ustosunkowanie się Pana Ministra do przedstawionej powyżej prośby o spotkanie, pozostaję z poważaniem,
Ewa Jankowska
Prezes Zarządu PASMI
Związku Pracodawców „Polski Związek Producentów Leków Bez Recepty”
